California sober

California sober (of “Cali sober”) is in de afgelopen jaren een steeds vaker gehoord begrip. Veel mensen zweren erbij en zeggen dat ze zonder deze levensstijl niet hadden kunnen stoppen met bijvoorbeeld drinken terwijl een andere groep beweert dat het vervangen van alcohol voor een andere substantie geen zin heeft. In dit artikel leggen we uit wat California sober is en waarom mensen kiezen voor een alcoholvrij bestaan.

Wat is California sober?

California sober is een levensstijl waarbij je stopt met alcohol en harddrugs en deze vervangt voor cannabis en soms psychedelica, zoals LSD of psilocybine ( “magic mushrooms”). Veel mensen kiezen in dit geval voor het roken van een jointje in plaats van een biertje.

De term kan wat verwarrend zijn omdat ‘California sober’ in het Nederlands vertaald naar ‘Californisch nuchter’, terwijl de mensen die hieraan meedoen zich niet volledig onthouden.
Het wordt dan ook vooral als tussenstap gezien voor mensen die wel nog willen ontspannen zonder te grijpen naar de alcohol en harddrugs.

Het idee van zelfcontrole staat hierbij centraal. De keuze om wel wiet te roken maar al het andere te laten liggen geeft mensen het gevoel dat ze meer in controle zijn dan bij andere middelen.

Waarom mensen kiezen voor California sober

Er worden een aantal genoemd waarom mensen kiezen California sober. Zo zijn er veel mensen die stoppen met alcohol omdat ze klaar zijn met de katers. De heftige hoofdpijn en misselijkheid is het veel mensen simpelweg niet meer waard.

Daarbij komt dat vele zich schamen voor hun daden van de avond ervoor, veroorzaakt door alcohol. Denk hierbij aan vervelend gedrag zoals je ex bellen of ruzie zoeken. Voorstanders van cannabis geven aan dat zij met het roken van wiet meer in controle zijn en de volgende dag minder last hebben.

Het is een flexibele benadering die mensen in staat stelt hun herstel of levensstijl aan te passen op een manier die voor hen haalbaar voelt, wat mogelijk meer mensen kan aanmoedigen om schadelijk middelengebruik te verminderen.

Verschuiving van alcohol naar cannabis

Een van de redenen van deze verschuiving zou kunnen zijn dat in steeds meer landen cannabis legaal wordt. Zo is in Amerika een grote verschuiving te zien sinds de opening van coffeeshops. Ook in Nederland wordt hiermee geëxperimenteerd en is de overheid bezig om zelf legaal wiet te kweken waarbij de eerste coffeeshops deze wiet al verkopen.

Gen-Z en California sober

Voorstanders van California sober zijn uiteenlopende groepen. Eén groep zijn jongeren, de zogeheten Gen-Z, die steeds vaker kiezen voor alternatieven van alcohol. Waar voorheen alcohol nog als teken van volwassenheid werd gezien is de nieuwe generatie meer bezig met gezondheid met als gevolg dat ze alcohol laten liggen voor iets waarvan men denkt dat deze minder schadelijke is. En populaire artiesten als Post Malone en Demi Lovato lijken hieraan gehoor te geven door het uitbrengen van liedjes met gelijknamige titels als de leefstijl.

Een oplossing voor verslaving?

Een andere groep zijn de mensen die hun alcohol of harddrugs verslaving willen doorbreken. Zij zeggen dat het hun helpt om de overgang van volledig stoppen te vereenvoudigen door eerst af te bouwen naar minder zware drugs. In tegenstelling tot bekendere herstelprogramma’s wordt dit gezien als een hybride vorm van herstel.

Dit is een redelijk omstreden leefstijl voor deze doelgroep en wordt door de meeste experts dan ook niet als oplossing gezien. Zij zien het enkel als het vervangen van je verslaving voor een ander middel zonder een oplossing te zoeken voor je probleem.

Uitdagingen en risico’s

Een belangrijk risico van de California sober-benadering is de onduidelijkheid rondom wat als “matig gebruik” wordt beschouwd, omdat er geen eenduidige of wetenschappelijk onderbouwde definitie bestaat. Dit gebrek aan duidelijke richtlijnen kan ertoe leiden dat mensen hun eigen grenzen oprekken of verkeerd inschatten, waardoor het risico op overmatig gebruik en terugval toeneemt. De grens tussen matiging en afhankelijkheid kan hierdoor snel vervagen, zeker bij mensen die eerder worstelden met verslaving.

Deze aanpak is dus zeker niet voor iedereen geschikt, vooral niet voor mensen met ernstige verslavingsproblemen. Voor hen is volledige abstinentie doorgaans de veiligste en meest effectieve weg naar langdurig herstel. Het vervangen van het ene middel door een ander, zoals cannabis in plaats van alcohol of harddrugs, kan leiden tot uitstel van het aanpakken van onderliggende oorzaken van het middelengebruik.

Ook brengt cannabis op zichzelf gezondheidsrisico’s met zich mee, zowel lichamelijk als psychisch, en kan het bestaande mentale klachten verergeren of nieuwe problemen veroorzaken. Hierdoor is het belangrijk om kritisch te blijven op deze flexibele benadering en goed te overwegen of het past bij iemands persoonlijke situatie en herstelproces.

Let op: Dit artikel is enkel informatief. Wij raden niemand aan om voor California sober te kiezen.

Dit artikel is geschreven door Rosaline de Haan

Mijn naam is Rosaline de Haan. In 2019 heb ik de opleiding klinische psychologie afgerond aan de VU in Amsterdam. Sindsdien hou ik mij voornamelijk bezig met psychologische begeleiding van jongeren, waarbij alcohol- en middelengebruik terugkerende thema's zijn.